Edukacja dla zdrowia fizycznego, psychicznego i społecznego, jako element profilaktyki gerontologicznej na przykładzie Uniwersytetów Trzeciego Wieku

Abstrakt

Zmiany zachodzące w obecnych czasach powodują trudności w przystosowaniu się  do przeobrażającego się ciągle otoczenia dotykające zwłaszcza osób starszych. Jednym  z najskuteczniejszych sposobów zapobieżenia marginalizacji seniorów, umożliwiającą im aktywne włączenie się w struktury społeczeństwa XXI wieku, jest skorzystanie z oferty edukacji ustawicznej skierowanej do "człowieka trzeciego wieku". Zadanie to realizują Uniwersytety Trzeciego Wieku (UTW). W warunkach polskich włączenie osób starszych  do systemu kształcenia ustawicznego jako jedno z podstawowych zadań postawił przed sobą pierwszy w naszym kraju, zorganizowany z inicjatywy prof. Haliny Szwarc UTW który powstał w 1975 roku przy Centrum Medycznym Kształcenia Podyplomowego (CMKP)  w Warszawie. Uniwersytet ten, a w ślad za nim następne udostępniają przestrzeń dla rozwoju osobistego, tworzą miejsca umożliwiające kontakty towarzyskie oraz zapewniają osobom starszym, warunki do uczestnictwa w bieżącym życiu społecznym. Działające od przeszło 40 lat w Polsce UTW realizują program będący odpowiedzią na różnorodne potrzeby seniorów, poprzez działania nakierowane na poszerzanie wiedzy, kształcenie, rozwój osobisty, rozwój zainteresowań i umiejętności, możliwość aktywnego spędzania czasu wolnego, oraz upowszechnianie zdrowego stylu życia służąc profilaktyce gerontologicznej i pojmowanemu holistycznie zdrowiu. Jednym z czynników mogącym wpływać na kształt i realizację programów działalności UTW jest widoczna feminizacja struktury słuchaczy UTW. Sytuacja ta może powodować, iż program edukacji oraz pozostałe formy aktywności uczestników UTW będą dobierane głównie pod kątem kobiecych zainteresowań, co może skutkować minimalizowaniem aktywizacji mężczyzn. Innym wyzwaniem, może okazać się trudność  w zapewnieniu odpowiedniej kadry wykładowców.