Słowa kluczowe
utrata ciąży
niedomoga lutealna
krwawienie we wczesnej ciąży
dopochwowy mikronizowany progesteron
Jak cytować
Abstrakt
Progesteron odgrywa kluczową rolę w regulacji funkcji kobiecego układu rozrodczego. W związku z tym na przestrzeni lat odkryto wiele jego zastosowań w położnictwie i ginekologii. Niniejszy artykuł ma na celu podsumowanie aktualnych doniesień na temat znaczenia progesteronu w zapobieganiu poronieniom nawracającym. Opiera się na najbardziej aktualnych wytycznych, najnowszych artykułach przeglądowych i dużych, wysokiej jakości badaniach z adekwatną metodologią, dostarczających wyniki o niekwestionowanej wartości. Wszystkie artykuły dostępne są w PubMed, Medline, Embase, The Cochrane Library, a ich selekcję przeprowadzono przez wyszukiwanie następujących fraz: poronienia nawracające, utrata ciąży, defekt fazy lutealnej, krwawienie we wczesnej ciąży, mikronizowany progesteron dopochwowy. Wybrane badania wykazały, że nadal nie ma wystarczających dowodów na korzyści z podawania progesteronu w ramach prewencji poronień wśród bezobjawowym kobiet z poronieniami nawracającymi. Istnieją jednak doniesienia o pozytywnym wpływie progesteronu u kobiet zmagających się zarówno z nawracającymi poronieniami, jak i krwawieniem we wczesnej ciąży. Uzasadnione jest zatem założenie, że w wymienionej wyżej grupie kobiet wszystkie czynniki związane z utratą ciąży, w tym defekt fazy lutealnej (LPD), występują częściej. Potrzebne są dalsze badania w celu lepszej identyfikacji kobiet z LPD, ponieważ to właśnie u tych pacjentek stosowanie progesteronu może mieć największą skuteczność w zapobieganiu poronieniom nawracającym.
Bibliografia
Kolatorova L, Vitku J, Suchopar J, Hill M, Parizek A. Progesterone: A Steroid with Wide Range of Effects in Physiology as Well as Human Medicine. Int J Mol Sci 2022; 23(14):7989. DOI:10.3390/ijms23147989. PMID:35887338; PMCID:PMC9322133.
Coomarasamy A, Devall AJ, Brosens JJ, Quenby S, Stephenson MD, Sierra S, Christiansen OB, Small R, Brewin J, Roberts TE, Dhillon-Smith R, Harb H, Noordali H, Papadopoulou A, Eapen A, Prior M, Di Renzo GC, Hinshaw K, Mol BW, Lumsden MA, Khalaf Y, Shennan A, Goddijn M, van Wely M, Al-Memar M, Bennett P, Bourne T, Rai R, Regan L, Gallos ID. Micronized vaginal progesterone to prevent miscarriage: a critical evaluation of randomized evidence. Am J Obstet Gynecol 2020; 223(2):167-176. DOI: 10.1016/j.ajog.2019.12.006. Epub 2020 Jan 31. PMID:32008730; PMCID:PMC7408486.
Taraborrelli S. Physiology, production and action of progesterone. Acta Obstet Gynecol Scand 2015; 94 (Suppl 161):8-16. DOI:10.1111/aogs.12771. PMID: 26358238.
Sitruk-Ware R. Non-clinical studies of progesterone. Climacteric 2018; 21(4):315-320. DOI:10.1080/13697137.2018.1463982. Epub 2018 May 23. PMID:29790373; PMCID: PMC6281289.
Bomba-Opoń D, Czajkowski K, Karowicz-Bilińska A, Kotarski J, Nowak-Markwitz E, Oszukowski P, Paszkowski T, Poreba R, Spaczyński M, Wielgoś M; Polish Gynecological Society. Rekomendacje Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego dotyczace stosowania progesteronu w ginekologii i połoznictwie [Recommendations of the Polish Gynecological Society concerning application of progesterone in obstetrics and gynecology]. Ginekol Pol 2015; 86(3):234-8. PMID:25920316.
Regan L, Rai R, Saravelos S, Li TC; Royal College of Obstetricians and Gynaecologists. Recurrent MiscarriageGreen-top Guideline No. 17. BJOG 2023; 130(12):e9-e39. DOI:10.1111/1471‒0528.17515. Epub 2023 Jun 19. PMID:37334488.
ESHRE Guideline Group on RPL; Bender Atik R, Christiansen OB, Elson J, Kolte AM, Lewis S, Middeldorp S, Nelen W, Peramo B, Quenby S, Vermeulen N, Goddijn M. ESHRE guideline: recurrent pregnancy loss. Hum Reprod Open 2018; 2018(2):hoy004. DOI:10.1093/hropen/hoy004. PMID:31486805; PMCID:PMC6276652.
ESHRE Guideline Group on RPL; Bender Atik R, Christiansen OB, Elson J, Kolte AM, Lewis S, Middeldorp S, Mcheik S, Peramo B, Quenby S, Nielsen HS, van der Hoorn ML, Vermeulen N, Goddijn M. ESHRE guideline: recurrent pregnancy loss: an update in 2022. Hum Reprod Open 2023; 2023(1):hoad002. DOI:10.1093/hropen/hoad002. PMID:36873081; PMCID:PMC9982362.
Duckitt K, Qureshi A. Recurrent miscarriage. BMJ Clin Evid 2011; 2011:1409. PMID:21718553; PMCID:PMC3275302.
Coomarasamy A, Williams H, Truchanowicz E, Seed PT, Small R, Quenby S, Gupta P, Dawood F, Koot YE, Bender Atik R, Bloemenkamp KW, Brady R, Briley AL, Cavallaro R, Cheong YC, Chu JJ, Eapen A, Ewies A, Hoek A, Kaaijk EM, Koks CA, Li TC, MacLean M, Mol BW, Moore J, Ross JA, Sharpe L, Stewart J, Vaithilingam N, Farquharson RG, Kilby MD, Khalaf Y, Goddijn M, Regan L, Rai R. A Randomized Trial of Progesterone in Women with Recurrent Miscarriages. N Engl J Med 2015; 373(22):2141-8. DOI:10.1056/NEJMoa1504927. PMID:26605928.
Shehata H, Elfituri A, Doumouchtsis SK, Zini ME, Ali A, Jan H, Ganapathy R, Divakar H, Hod M. FIGO Good Practice Recommendations on the use of progesterone in the management of recurrent first-trimester miscarriage. Int J Gynaecol Obstet 2023; 161 (Suppl 1):3-16. DOI:10.1002/ijgo.14717. PMID: 36958854.
Ogasawara M, Aoki K, Okada S, Suzumori K. Embryonic karyotype of abortuses in relation to the number of previous miscarriages. Fertil Steril 2000 Feb; 73(2):300-4. DOI:10.1016/s0015‒0282(99)00495‒1. PMID:10685533.
Coomarasamy A, Devall AJ, Cheed V, Harb H, Middleton LJ, Gallos ID, Williams H, Eapen AK, Roberts T, Ogwulu CC, Goranitis I, Daniels JP, Ahmed A, Bender-Atik R, Bhatia K, Bottomley C, Brewin J, Choudhary M, Crosfill F, Deb S, Duncan WC, Ewer A, Hinshaw K, Holland T, Izzat F, Johns J, Kriedt K, Lumsden MA, Manda P, Norman JE, Nunes N, Overton CE, Quenby S, Rao S, Ross J, Shahid A, Underwood M, Vaithilingam N, Watkins L, Wykes C, Horne A, Jurkovic D. A Randomized Trial of Progesterone in Women with Bleeding in Early Pregnancy. N Engl J Med 2019; 380(19):1815-1824. DOI:10.1056/NEJMoa1813730. PMID:31067371.
Ectopic pregnancy and miscarriage: diagnosis and initial management. London: National Institute for Health and Care Excellence (NICE) 2023. PMID:31393678.
Quenby S, Gallos ID, Dhillon-Smith RK, Podesek M, Stephenson MD, Fisher J, Brosens JJ, Brewin J, Ramhorst R, Lucas ES, McCoy RC, Anderson R, Daher S, Regan L, Al-Memar M, Bourne T, MacIntyre DA, Rai R, Christiansen OB, Sugiura-Ogasawara M, Odendaal J, Devall AJ, Bennett PR, Petrou S, Coomarasamy A. Miscarriage matters: the epidemiological, physical, psychological, and economic costs of early pregnancy loss. Lancet 2021; 397(10285):1658-1667. DOI:10.1016/S0140‒6736(21)00682‒6. Epub 2021 Apr 27. PMID:33915094.
Coomarasamy A, Gallos ID, Papadopoulou A, Dhillon-Smith RK, Al-Memar M, Brewin J, Christiansen OB, Stephenson MD, Oladapo OT, Wijeyaratne CN, Small R, Bennett PR, Regan L, Goddijn M, Devall AJ, Bourne T, Brosens JJ, Quenby S. Sporadic miscarriage: evidence to provide effective care. Lancet 2021; 397(10285):1668-1674. DOI:10.1016/S0140‒6736(21)00683‒8. Epub 2021 Apr 27. PMID:33915095.
Coomarasamy A, Dhillon-Smith RK, Papadopoulou A, Al-Memar M, Brewin J, Abrahams VM, Maheshwari A, Christiansen OB, Stephenson MD, Goddijn M, Oladapo OT, Wijeyaratne CN, Bick D, Shehata H, Small R, Bennett PR, Regan L, Rai R, Bourne T, Kaur R, Pickering O, Brosens JJ, Devall AJ, Gallos ID, Quenby S. Recurrent miscarriage: evidence to accelerate action. Lancet 2021; 397(10285):1675-1682. DOI:10.1016/S0140‒6736(21)00681‒4. Epub 2021 Apr 27. PMID:33915096.
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.