Tom 3 Nr 1 (2021)

Szanowni Czytelnicy,
Szanowni Koleżanki i Koledzy,
Z przyjemnością zapraszam do zapoznania się z najnowszym numerem „Wiedzy Medycznej” przygotowanym przez zespół Kliniki Psychiatrii CMKP w Szpitalu Bielańskim. Z oddziałem zlokalizowanym w dużym, wielospecjalistycznym szpitalu, każdego dnia doświadczamy wyzwań i możliwości związanych z konsultowaniem pacjentów hospitalizowanych w różnych klinikach i Oddziale Ratunkowym oraz ze współpracą z kolegami i koleżankami reprezentującymi różne specjalności. Doświadczenia „psychiatrii konsultacyjnej”, świadomość współchorobowości i podejście interdyscyplinarne znajdują odzwierciedlenie w artykułach zaprezentowanych w niniejszym numerze czasopisma.

Otyłość jest jednym z największych wyzwań opieki zdrowotnej na całym świecie i wielkim problemem wśród pacjentów cierpiących z powodu poważnych chorób psychicznych, w szczególności schizofrenii. Wprowadzenie leków przeciwpsychotycznych drugiej generacji w znacznym stopniu poprawiło wyniki leczenia, jednak z powodu metabolicznych działań ubocznych, wiele spośród tych leków przyczynia się do obciążenia somatycznego związanego z chorobą. Z tego względu, strategie leczenia ukierunkowane na redukcję ryzyka metabolicznego są bardzo ważne w praktyce klinicznej i jako takie zostały obszernie opisane w pierwszym artykule. Psychoterapia stanowi jedną z kluczowych interwencji w zaburzeniach psychicznych, a terapia poznawczo- behawioralna (CBT) jest najczęściej rekomendowaną w ramach aktualnych wytycznych i na podstawie dowodów pochodzących z badań klinicznych. Terapie oparte na mindfulness (MBT) stanowią nowe podejście tzw. „trzeciej fali” terapii z rosnącą liczbą dowodów ich znaczącej użyteczności m.in. w leczeniu depresji, zaburzeń lękowych i związanych z używaniem substancji psychoaktywnych – przegląd tych zastosowań przedstawiono w drugim artykule. Kolejny artykuł przybliża zaburzenie o charakterze kompulsywnych zachowań seksualnych – nowe rozpoznanie psychiatryczne wprowadzone do ICD-11, o którego istnieniu powinni dowiedzieć się klinicyści. Fenomen niekontrolowanych zachowań seksualnych jest aktualnie przedmiotem intensywnych badań, autorzy opisują aktualną wiedzę opartą na dowodach naukowych, jak i wyzwania dla kolejnych badań. Dwa ostatnie artykuły stanowią opisy przypadków. W pierwszym, który powinien w szczególności zainteresować psychiatrów i neurologów, opisujemy proces diagnostyczny i terapeutyczny 64-letniej pacjentki początkowo hospitalizowanej z powodu objawów depresyjnych i wywiadu halucynacji słuchowych, u której następnie rozpoznano otępienie z ciałami Lewy’ego. Drugi opis przypadku poświęcono młodej, dotychczas nieleczonej przeciwpsychotycznie, pacjentki z epizodem ostrej psychozy najprawdopodobniej wyindukowanej przyjmowaniem metylofenidatu – leku przeznaczonego pierwotnie do leczenia pacjentów z ADHD (Attention Deficit / Hyperactivity Disorder), lecz coraz częściej stosowanego „off-label” w przypadku narkolepsji, hipersomnii, depresji, czy nawet w celu poprawy funkcji poznawczych u osób zdrowych. Ze względów bezpieczeństwa, tego rodzaju terapie wymagają ostrożności i rozwagi oraz monitorowania.

Życzę przyjemnej lektury!

dr hab. med. Michał Lew-Starowicz, Prof. CMKP

Klinika Psychiatrii Centrum Medycznego Kształcenia Podyplomowego

w Szpitalu Bielańskim