Abstrakt
Wstęp: Zdrowie psychiczne jest niezbędne dla osiągnięcia przez jednostkę pełnego zdrowia – WHO definiuje je jako "dobrostan, w którym jednostka realizuje swoje możliwości, potrafi poradzić sobie z różnorodnymi sytuacjami życiowymi, jest w stanie uczestniczyć w życiu społecznym oraz produktywnie pracować"(2). Niestety coraz więcej osób na całym świecie boryka się z różnego rodzaju zaburzeniami psychicznymi, które mogą prowadzić do pogorszenia jakości życia, problemów z normalnym funkcjonowaniem w społeczeństwie, spadku produktywności, a także do powstania niepełnosprawności.
Cel pracy: Celem niniejszej pracy była próba oszacowania kosztów pośrednich absencji chorobowej spowodowanej zaburzeniami psychicznymi i zaburzeniami zachowania (ICD-10: F00-F99) w Polsce w latach 2012-2018.
Materiał i metody: Koszty pośrednie szacowano metodą kapitału ludzkiego, wykorzystując dostępne dane ZUS dotyczące absencji chorobowej oraz wskaźniki makroekonomiczne publikowane przez GUS. Jednostkową utratę produktywności przybliżono przy pomocy 3 wskaźników: Produktu Krajowego Brutto per capita, Produktu Krajowego Brutto na jednego pracującego i Skorygowanego Produktu Krajowego Brutto.
Wyniki: Oszacowane koszty pośrednie absencji chorobowej z powodu zaburzeń psychicznych i zaburzeń zachowania (ICD-10: F00-F99) w Polsce wyniosły w 2012 r.: 1,62 mld zł przy zastosowaniu do ich pomiaru PKB per capita, 2,86 mld zł przy zastosowaniu skorygowanego PKB w przeliczeniu na jednego pracującego oraz 4,40 mld zł przy zastosowaniu PKB w przeliczeniu na jednego pracującego, natomiast w 2018 roku wyniosły kolejno 2,93 mld, 4,57 mld zł oraz 7,03 mld zł i były o ok. 60-80% wyższe niż w 2012 roku.
Wnioski: Zaprezentowany szacunek kosztów pośrednich może prowadzić do konkluzji,
że opieka psychiatryczna w Polsce nie jest w najlepszej kondycji – koszty pośrednie mogą być dwukrotnie wyższe niż wydatki NFZ na opiekę psychiatryczną
Bibliografia
(1) Constitution of the World Health Organization, Geneva 1948, http://apps.who.int/gb/bd/PDF/bd47/EN/constitution-en.pdf?ua=1. Accessed 9 October 2019.
(2) Gromulska L. Zdrowie psychiczne w świetle dokumentów Światowej Organizacji Zdrowia [Mental health in the world according to WHO documents], Przegl Epidemiol 2010, 64(1): pp. 127-132, http://www.przeglepidemiol.pzh.gov.pl/pobierz-artykul?id=1255. Accessed 9 October 2019.
(3) Report by the Commissioner for Human Rights, research guidance Lipowicz I., Mental health protection in Poland: challenges, plans, barriers, good practices Warsaw 2014, https://www.rpo.gov.pl/sites/default/files/Ochrona_zdrowia_psychicznego.pdf. Accessed 9 October 2019.
(4) Financial plan of the National Health Fund for 2012, https://www.nfz.gov.pl/gfx/nfz/userfiles/_public/bip/finanse_nfz/2012/2012_104_def_zal.xls. Accessed 9 October 2019.
(5) Amendment to the financial plan of the National Health Fund for 2013 approved by the Minister of Health in consultation with the Minister of Finance on 31 July 2013, https://www.nfz.gov.pl/gfx/nfz/userfiles/_public/bip/finanse_nfz/2013/2013_07_31_plan_2013.xls. Accessed 9 October 2019.
(6) Amendment to the financial plan of the National Health Fund for 2014 approved by the Minister of Health in consultation with the Minister of Finance on 30 December 2014, https://www.nfz.gov.pl/gfx/nfz/userfiles/_public/bip/finanse_nfz/2014/2015_01_19_zmiana_planu_2014.xls. Accessed 9 October 2019.
(7) Final financial plan of the National Health Fund for 2015, https://www.nfz.gov.pl/gfx/nfz/userfiles/_public/bip/finanse_nfz/2015/plan_ostateczny_2015_r..xls. Accessed 9 October 2019.
(8) Final financial plan of the National Health Fund for 2016, https://www.nfz.gov.pl/gfx/nfz/userfiles/_public/bip/finanse_nfz/2016/plan_ostateczny_nfz_na_2016_r..xlsx. Accessed 9 October 2019.
(9) Final financial plan of the National Health Fund for 2017, https://www.nfz.gov.pl/gfx/nfz/userfiles/_public/bip/finanse_nfz/2018/plan_ostateczny_2017.xlsx. Accessed 9 October 2019.
(10) Final financial plan of the National Health Fund for 2018, https://www.nfz.gov.pl/gfx/nfz/userfiles/_public/bip/finanse_nfz/2018/plan_ostateczny_2018.xlsx. Accessed 9 October 2019.
(11) Sickness absence in Q1-Q4 in 2012 due to own illness of people insured with ZUS by specific illness or disease, https://psz.zus.pl/documents/493365/532835/Absencja+chorobowa+wg+jednostek+chorobowych+2012.xls/93dccef4-0ee2-415d-adbb-228b0228cc01. Accessed 9 October 2019.
(12) Sickness absence in Q1-Q4 in 2013 due to own illness of people insured with ZUS by specific illness or disease, https://psz.zus.pl/documents/493365/532835/Absencja+chorobowa+wg+jednostek+chorobowych+2013.xls/84dedda7-1ce3-4f8e-891c-ca817b884df7. Accessed 9 October 2019.
(13) Sickness absence in Q1-Q4 in 2014 due to own illness of people insured with ZUS by specific illness or disease, https://psz.zus.pl/documents/493365/532835/Absencja+chorobowa+wg+jednostek+chorobowych+2014.xls/e0849757-6f08-4959-8863-91138eafae45. Accessed 9 October 2019.
(14) Sickness absence in Q1-Q4 in 2015 due to own illness of people insured with ZUS by specific illness or disease, https://psz.zus.pl/documents/493365/532835/Absencja+chorobowa+wg+jednostek+chorobowych+2015.xls/abdf3057-6c66-49a5-a226-a4458f46aa40. Accessed 9 October 2019.
(15) Sickness absence in Q1-Q4 in 2016 due to own illness of people insured with ZUS by specific illness or disease, https://psz.zus.pl/documents/493365/532835/Absencja+chorobowa+wg+jednostek+chorobowych+2016.xls/b3302fae-cb98-4889-8b45-e93eed7b71c5. Accessed 9 October 2019.
(16) Sickness absence in Q1-Q4 in 2017 due to own illness of people insured with ZUS by specific illness or disease, https://psz.zus.pl/documents/493365/532835/Absencja+chorobowa+wg+jednostek+chorobowych+2017.xls/e720b979-beee-445c-aafc-4d8a3fc42891. Accessed 9 October 2019.
(17) Sickness absence in Q1-Q4 in 2018 due to own illness of people insured with ZUS by specific illness or disease, https://psz.zus.pl/documents/493365/532835/Absencja+chorobowa+wg+jednostek+chorobowych+2018.xls/047df2db-29d7-7c21-30ec-f887b4b1c5c8. Accessed 9 October 2019.
(18) Expenditures on social insurance benefits due to incapacity for work in 2012, https://www.zus.pl/documents/10182/39540/Wydatki+na+%C5%9Bwiadczenia+z+ubezpiecze%C5%84+spo%C5%82ecznych+zwi%C4%85zane+z+niezdolno%C5%9Bci%C4%85+do+pracy+w+2012+r.pdf/3c86dfa5-ef29-4b77-a582-6e155992f118. Accessed 9 October 2019.
(19) Expenditures on social insurance benefits due to incapacity for work in 2013, https://www.zus.pl/documents/10182/39540/Wydatki+na+%C5%9Bwiadczenia+z+ubezpiecze%C5%84+spo%C5%82ecznych+zwi%C4%85zane+z+niezdolno%C5%9Bci%C4%85+do+pracy+w+2013+r.pdf/9e42abd4-56e5-4517-894c-8487e8569ef1. Accessed 9 October 2019.
(20) Expenditures on social insurance benefits due to incapacity for work in 2014, https://www.zus.pl/documents/10182/39540/Wydatki+na+%C5%9Bwiadczenia+z+ubezpiecze%C5%84+spo%C5%82ecznych+zwi%C4%85zane+z+niezdolno%C5%9Bci%C4%85+do+pracy+w+2014+r/6082d1de-6afc-4c47-8d93-1313762cebef. Accessed 9 October 2019.
(21) Expenditures on social insurance benefits due to incapacity for work in 2015, https://www.zus.pl/documents/10182/39540/Wydatki+na+%C5%9Bwiadczenia+z+ubezpiecze%C5%84+spo%C5%82ecznych+zwi%C4%85zane+z+niezdolno%C5%9Bci%C4%85+do+pracy+w+2015+r.pdf/c5e712fc-f241-45d2-85ab-54b73619e8c9.Accessed 9 October 2019.
(22) Expenditures on social insurance benefits due to incapacity for work in 2016, https://www.zus.pl/documents/10182/39540/Wydatki+na+%C5%9Bwiadczenia+z+ubezpiecze%C5%84+spo%C5%82ecznych+zwi%C4%85zane+z+niezdolno%C5%9Bci%C4%85+do+pracy+w+2016+r.pdf/e806a70c-4096-4d59-8536-421868f094f9. Accessed 9 October 2019.
(23) Expenditures on social insurance benefits due to incapacity for work in 2017, https://www.zus.pl/documents/10182/39540/Wydatki+na+%C5%9Bwiadczenia+z+ubezpiecze%C5%84+spo%C5%82ecznych+zwi%C4%85zane+z+niezdolno%C5%9Bci%C4%85+do+pracy+w+2017+r.pdf/943ee692-aa15-b09f-55ea-e263ebf9200a. Accessed 9 October 2019.
(24) Information on cash benefits from the Social Insurance Fund and other benefits from social security - Q4/Jan.-Dec. 2018, https://www.zus.pl/documents/10182/167627/Biuletyn_WOJ_K4_2018/3e549502-2692-7c36-804f-943a2845833e. Accessed 9 October 2019.
(25) EY. Methodology for measuring indirect costs in the Polish system of health protection, Warsaw 2013, https://secure.sitebees.com/file/attachment/546333/42/EY_2013.09.05_raport_Metodyka+pomiaru+kosztow+posrednich.pdf.Accessed 9 October 2019.
(26) Czajka Z.: Gospodarowanie kapitałem ludzkim [Human capital management]. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku, Białystok 2011
(27) Hermanowski T.: Szacowanie kosztów społecznych choroby i wpływu stanu zdrowia na aktywność zawodową i wydajność pracy [Estimation of social costs of disease and health state impact on occupational activity and labour productivity]. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warsaw 2013.
(28) ed. Gałązka-Sobotka M. Schizofrenia – analiza kosztów ekonomicznych i społecznych [Schizophrenia – analysis of economic and social costs], Instytut zarządzania w ochronie zdrowia [Health and Disease Management Institute], Warsaw 2015, https://izwoz.lazarski.pl/fileadmin/user_upload/Raport_Schizofrenia_13_04.pdf. Accessed 9 October 2019.
(29) Information on cash benefits from the Social Insurance Fund and other benefits from social security - Q4/Jan.-Dec. 2012, https://www.zus.pl/documents/10182/167627/biul0412.pdf/17bd1239-6691-424e-af22-3181cf1d8338. Accessed 9 October 2019.
(30) Information on cash benefits from the Social Insurance Fund and other benefits from social security - Q4/Jan.-Dec. 2013, https://www.zus.pl/documents/10182/167627/biul0413.pdf/dfd7c6db-50c3-4374-9b7e-5616a4c96953. Accessed 9 October 2019.
(31) Information on cash benefits from the Social Insurance Fund and other benefits from social security - Q4/Jan.-Dec. 2014, https://www.zus.pl/documents/10182/167627/biul0414.pdf/b2401b7b-8ef4-41c8-9887-f75a9e4f92d1
(32) Information on cash benefits from the Social Insurance Fund and other benefits from social security - Q4/Jan.-Dec. 2015, https://www.zus.pl/documents/10182/167627/biul0415.pdf/bcb5633a-6104-4f41-a63b-284b369f2e38. Accessed 9 October 2019.
(33) Information on cash benefits from the Social Insurance Fund and other benefits from social security - Q4/Jan.-Dec. 2016, https://www.zus.pl/documents/10182/167627/Biul0416a.pdf/1319b965-0c24-4a62-99f8-cfcb277419b4. Accessed 9 October 2019.
(34) Information on cash benefits from the Social Insurance Fund and other benefits from social security - Q4/Jan.-Dec. 2017, https://www.zus.pl/documents/10182/167627/Biul0417.pdf/9c91686e-fe4a-4401-9be6-9058c5c8654a. Accessed 9 October 2019.
(35) Central Statistical Office in Poland Poland - macroeconomic indicators. Annual economic indicators. https://stat.gov.pl/download/gfx/portalinformacyjny/pl/defaultstronaopisowa/1772/1/5/roczne_wskazniki_makroekonomiczne_cz_iii.xlsx. Accessed 9 October 2019.
(36) Władysiuk M. et al. Koszty pośrednie w ocenie technologii medycznych. Metodyka, badanie pilotażowe i rekomendacje [Indirect costs in estimating medical technologies. Methodology, pilot study, and recommendations], The Employers' Union of Innovative Pharmaceutical Companies IINFARMA, Warsaw 2014, https://www.infarma.pl/assets/files/raporty/Raport_Koszty_posrednie_w_ocenie_technologii_medycznych_01.pdf. Accessed 9 October 2019.
(37) Wrona W, Hermanowski T. et al. Koszty utraconej produktywności w analizach farmakoekonomicznych. Część II. Badanie opinii w grupie ekspertów [Costs of lost productivity in pharmacoeconomic analyses. Part 2. Expert survey] , Przegl Epidemiol, 2011, 65(1):153-157, http://www.przeglepidemiol.pzh.gov.pl/pobierz-artykul?id=1362. Accessed 9 October 2019.
(38) Wrona W, Hermanowski T. et al. Koszty utraconej produktywności w analizach farmakoekonomicznych. Część I. Przegląd systematyczny piśmiennictwa [Costs of lost productivity in pharmacoeconomic analyses. Part 1. Systematic reviews] , Przegl Epidemiol, 2011, 65(1):147-162, http://www.przeglepidemiol.pzh.gov.pl/pobierz-artykul?id=1361. Accessed 9 October 2019.
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.