Słowa kluczowe
absencja chorobowa
niezdolność do pracy
zasiłek chorobowy
świadczenie rehabilitacyjne
niezdolność do pracy
zasiłek chorobowy
świadczenie rehabilitacyjne
Jak cytować
Kobuszewski, B., Winciunas, P., Pruszyński, J., & Zgliczyński, W. S. (2022). Absencja chorobowa w latach 2019-2020 oraz działalność ZUS zapobiegająca niezdolności do pracy. Wiedza Medyczna, 4(1), 33-38. https://doi.org/10.36553/wm.112
Abstrakt
Absencja chorobowa stanowi istotny miernik aktualnej sytuacji na rynku pracy oraz źródło informacji na temat stanu zdrowia pracującej części społeczeństwa. Jest także zjawiskiem bezpośrednio wpływającym na gospodarkę. Monitorowanie wielkości i przyczyn absencji chorobowej umożliwia dostosowywanie prowadzonej w kraju polityki społecznej i polityki zdrowotnej. W Polsce absencja chorobowa analizowana jest w kontekście osób pobierających zasiłek chorobowy – świadczenie z systemu zabezpieczenia społecznego przysługującego osobom ubezpieczonym w razie niezdolności do pracy z powodu choroby. W 2020 roku odnotowano ponad 256 mln dni absencji chorobowej, z czego za największą ich część (45 mln dni) odpowiadają choroby związane z okresem ciąży, porodu i połogu. Z kolei COVID-19 odpowiedzialny był za niemal 5 mln dni absencji chorobowej, z czego 179 tys. dni to łączny okres hospitalizacji.
W celu zapobiegania trwałej niezdolności do pracy, Zakład Ubezpieczeń Społecznych prowadzi program kompleksowej rehabilitacji leczniczej dla ubezpieczonych ze schorzeniami: narządu ruchu (również po wypadkach), układu krążenia i układu oddechowego, psychosomatycznymi, onkologicznymi po leczeniu nowotworów gruczołu piersiowego, a także narządu głosu.
Bibliografia
[1] Zakład Ubezpieczeń Społecznych, Departament Statystyki i Prognoz Aktuarialnych. Raport o absencji chorobowej, marzec 2021r. [dostęp:] https://www.zus.pl/documents/10182/39590/Absencja+chorobowa_raport_2020.pdf/6ba50f53-bbab-dc1c-f4bf-f874fdbc2561?version=1.0 [data dostępu: 6.12.2021]
[2] Gierczyński J. Absencja chorobowa pracujących jako problem ubezpieczeniowy–porównanie sytuacji w Polsce i w Wielkiej Brytanii. Wiadomości Ubezpieczeniowe, 2014; 3: 57-70
[3] Zakład Ubezpieczeń Społecznych, Departament Statystyki i Prognoz Aktuarialnych. Absencja chorobowa w 2013 r., Warszawa 2014. [dostęp:] https://www.zus.pl/documents/10182/39590/Absencja_chorobowa_w_2013_roku.pdf/fe7ced88-a147-47c3-9ebd-ecb268c8e72a [data dostępu: 6.12.2021]
[4] Szubert Z. Absencja chorobowa w Polsce po transformacji społeczno-gospodarczej. Medycyna Pracy, 2014; 65(1): 73-84. https://doi.org/10.13075/mp.5893.2014.003
[5] Kowalczyk A, Kozłowska E, Kulczycka K. Analiza trendów absencji chorobowej w Polsce w latach 2006-2013. Hygeia Public Health, 2015; 50(4): 604-611.
[6] Heymann J, Raub A, Waisath W et al. Protecting health during COVID-19 and beyond: a global examination of paid sick leave design in 193 countries. Global public health, 2020; 15(7): 925-934. https://doi.org/10.1080/17441692.2020.1764076
[7] Ustawa z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz.U. 2021 poz. 423 z późn. zm.)
[8] Ustawa z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (Dz.U. 2021 poz. 1133 z późn. zm.)
[9] Rozporządzeniem Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 10 listopada 2015 r. w sprawie trybu i sposobu orzekania o czasowej niezdolności do pracy, wystawiania zaświadczenia lekarskiego oraz trybu i sposobu sprostowania błędu w zaświadczeniu lekarskim (Dz.U. 2015 poz. 2013)
[10] Zakład Ubezpieczeń Społecznych, Departament Statystyki i Prognoz Aktuarialnych. Absencja chorobowa w 2020 r. z tytułu choroby własnej osób ubezpieczonych w ZUS według długości zaświadczenia lekarskiego [dostęp:] https://psz.zus.pl/kategorie/absencja-chorobowa/absencja-chorobowa-z-tytulu-choroby-wlasnej-osob-ubezpieczonych-w-zus# [data dostępu: 6.12.2021]
[11] Zakład Ubezpieczeń Społecznych, Departament Statystyki i Prognoz Aktuarialnych. Absencja chorobowa w 2020 roku, Warszawa 2021. [dostęp:] https://www.zus.pl/documents/10182/39590/Absencja+chorobowa+w+2020+roku.pdf/3228aa46-e37b-fc6c-66e4-0ccb3fd72b87?version=1.0 [data dostępu: 6.12.2021]
[12] Zakład Ubezpieczeń Społecznych, Departament Statystyki i Prognoz Aktuarialnych. Absencja chorobowa w 2020 r. z tytułu choroby własnej osób ubezpieczonych w ZUS według jednostek chorobowych [dostęp:] https://psz.zus.pl/kategorie/absencja-chorobowa/absencja-chorobowa-z-tytulu-choroby-wlasnej-osob-ubezpieczonych-w-zus# [data dostępu: 6.12.2021]
[13] Zakład Ubezpieczeń Społecznych, Departament Statystyki i Prognoz Aktuarialnych. Zasiłki i świadczenia krótkoterminowe według wybranych grup ubezpieczonych w okresie 2020 r. [dostęp:] https://psz.zus.pl/kategorie/zasilki# [data dostępu: 6.12.2021]
[14] Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 26 września 2001 r., I PKN 638/00
[15] Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 4 listopada 2009 r., I UK 140/09
[16] Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 16 listopada 2000 r., I PKN 44/00,
[17] Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 27 lipca 1999 r. w sprawie szczegółowych zasad i trybu przeprowadzania kontroli prawidłowości wykorzystywania zwolnień lekarskich od pracy oraz formalnej kontroli zaświadczeń lekarskich (Dz.U. 1999 nr 65 poz. 743)
[18] Zakład Ubezpieczeń Społecznych. Informacja statystyczna o wynikach kontroli prawidłowości orzekania o czasowej niezdolności do pracy. [dostęp:] https://www.zus.pl/baza-wiedzy/statystyka/informacja-statystyczna-o-wynikach-kontroli-prawidlowosci-orzekania-o-czasowej-niezdolnosci-do-pracy [data dostępu: 6.12.2021]
[19] Zakład Ubezpieczeń Społecznych, Departament Statystyki i Prognoz Aktuarialnych. Orzeczenia pierwszorazowe lekarzy orzeczników ZUS wydane w 2020 r. ustalające uprawnienia do świadczenia rehabilitacyjnego według płci i jednostek chorobowych [dostęp:] https://psz.zus.pl/kategorie/orzecznictwo-lekarskie# [data dostępu: 6.12.2021]
[20] Zakład Ubezpieczeń Społecznych, Departament Statystyki i Prognoz Aktuarialnych. Orzeczenia ponowne lekarzy orzeczników ZUS wydane w 2020 r. ustalające uprawnienia do świadczenia rehabilitacyjnego według płci i jednostek chorobowych [dostęp:] https://psz.zus.pl/kategorie/orzecznictwo-lekarskie# [data dostępu: 6.12.2021]
[21] Zakład Ubezpieczeń Społecznych, Departament Statystyki i Prognoz Aktuarialnych. Orzeczenia pierwszorazowe lekarzy orzeczników ZUS wydane w 2019 r. ustalające uprawnienia do świadczenia rehabilitacyjnego według płci i jednostek chorobowych [dostęp:] https://psz.zus.pl/kategorie/orzecznictwo-lekarskie# [data dostępu: 6.12.2021]
[22] Zakład Ubezpieczeń Społecznych, Departament Statystyki i Prognoz Aktuarialnych. Orzeczenia ponowne lekarzy orzeczników ZUS wydane w 2020 r. ustalające uprawnienia do świadczenia rehabilitacyjnego według płci i jednostek chorobowych [dostęp:] https://psz.zus.pl/kategorie/orzecznictwo-lekarskie# [data dostępu: 6.12.2021]
[23] Zakład Ubezpieczeń Społecznych. Rehabilitacja lecznicza ZUS. [dostęp:] https://www.zus.pl/swiadczenia/prewencja-i-rehabilitacja/prewencja-rentowa/kierowanie-na-rehabilitacje-lecznicza-w-ramach-prewencji-rentowej-zus [data dostępu: 6.12.2021]
[24] Kobuszewski B. Sickness absence during the COVID-19 pandemic. Journal of Education, Health and Sport. 2021; 11(11): 11–24. https://doi.org/10.12775/JEHS.2021.11.11.001
[2] Gierczyński J. Absencja chorobowa pracujących jako problem ubezpieczeniowy–porównanie sytuacji w Polsce i w Wielkiej Brytanii. Wiadomości Ubezpieczeniowe, 2014; 3: 57-70
[3] Zakład Ubezpieczeń Społecznych, Departament Statystyki i Prognoz Aktuarialnych. Absencja chorobowa w 2013 r., Warszawa 2014. [dostęp:] https://www.zus.pl/documents/10182/39590/Absencja_chorobowa_w_2013_roku.pdf/fe7ced88-a147-47c3-9ebd-ecb268c8e72a [data dostępu: 6.12.2021]
[4] Szubert Z. Absencja chorobowa w Polsce po transformacji społeczno-gospodarczej. Medycyna Pracy, 2014; 65(1): 73-84. https://doi.org/10.13075/mp.5893.2014.003
[5] Kowalczyk A, Kozłowska E, Kulczycka K. Analiza trendów absencji chorobowej w Polsce w latach 2006-2013. Hygeia Public Health, 2015; 50(4): 604-611.
[6] Heymann J, Raub A, Waisath W et al. Protecting health during COVID-19 and beyond: a global examination of paid sick leave design in 193 countries. Global public health, 2020; 15(7): 925-934. https://doi.org/10.1080/17441692.2020.1764076
[7] Ustawa z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz.U. 2021 poz. 423 z późn. zm.)
[8] Ustawa z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (Dz.U. 2021 poz. 1133 z późn. zm.)
[9] Rozporządzeniem Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 10 listopada 2015 r. w sprawie trybu i sposobu orzekania o czasowej niezdolności do pracy, wystawiania zaświadczenia lekarskiego oraz trybu i sposobu sprostowania błędu w zaświadczeniu lekarskim (Dz.U. 2015 poz. 2013)
[10] Zakład Ubezpieczeń Społecznych, Departament Statystyki i Prognoz Aktuarialnych. Absencja chorobowa w 2020 r. z tytułu choroby własnej osób ubezpieczonych w ZUS według długości zaświadczenia lekarskiego [dostęp:] https://psz.zus.pl/kategorie/absencja-chorobowa/absencja-chorobowa-z-tytulu-choroby-wlasnej-osob-ubezpieczonych-w-zus# [data dostępu: 6.12.2021]
[11] Zakład Ubezpieczeń Społecznych, Departament Statystyki i Prognoz Aktuarialnych. Absencja chorobowa w 2020 roku, Warszawa 2021. [dostęp:] https://www.zus.pl/documents/10182/39590/Absencja+chorobowa+w+2020+roku.pdf/3228aa46-e37b-fc6c-66e4-0ccb3fd72b87?version=1.0 [data dostępu: 6.12.2021]
[12] Zakład Ubezpieczeń Społecznych, Departament Statystyki i Prognoz Aktuarialnych. Absencja chorobowa w 2020 r. z tytułu choroby własnej osób ubezpieczonych w ZUS według jednostek chorobowych [dostęp:] https://psz.zus.pl/kategorie/absencja-chorobowa/absencja-chorobowa-z-tytulu-choroby-wlasnej-osob-ubezpieczonych-w-zus# [data dostępu: 6.12.2021]
[13] Zakład Ubezpieczeń Społecznych, Departament Statystyki i Prognoz Aktuarialnych. Zasiłki i świadczenia krótkoterminowe według wybranych grup ubezpieczonych w okresie 2020 r. [dostęp:] https://psz.zus.pl/kategorie/zasilki# [data dostępu: 6.12.2021]
[14] Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 26 września 2001 r., I PKN 638/00
[15] Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 4 listopada 2009 r., I UK 140/09
[16] Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 16 listopada 2000 r., I PKN 44/00,
[17] Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 27 lipca 1999 r. w sprawie szczegółowych zasad i trybu przeprowadzania kontroli prawidłowości wykorzystywania zwolnień lekarskich od pracy oraz formalnej kontroli zaświadczeń lekarskich (Dz.U. 1999 nr 65 poz. 743)
[18] Zakład Ubezpieczeń Społecznych. Informacja statystyczna o wynikach kontroli prawidłowości orzekania o czasowej niezdolności do pracy. [dostęp:] https://www.zus.pl/baza-wiedzy/statystyka/informacja-statystyczna-o-wynikach-kontroli-prawidlowosci-orzekania-o-czasowej-niezdolnosci-do-pracy [data dostępu: 6.12.2021]
[19] Zakład Ubezpieczeń Społecznych, Departament Statystyki i Prognoz Aktuarialnych. Orzeczenia pierwszorazowe lekarzy orzeczników ZUS wydane w 2020 r. ustalające uprawnienia do świadczenia rehabilitacyjnego według płci i jednostek chorobowych [dostęp:] https://psz.zus.pl/kategorie/orzecznictwo-lekarskie# [data dostępu: 6.12.2021]
[20] Zakład Ubezpieczeń Społecznych, Departament Statystyki i Prognoz Aktuarialnych. Orzeczenia ponowne lekarzy orzeczników ZUS wydane w 2020 r. ustalające uprawnienia do świadczenia rehabilitacyjnego według płci i jednostek chorobowych [dostęp:] https://psz.zus.pl/kategorie/orzecznictwo-lekarskie# [data dostępu: 6.12.2021]
[21] Zakład Ubezpieczeń Społecznych, Departament Statystyki i Prognoz Aktuarialnych. Orzeczenia pierwszorazowe lekarzy orzeczników ZUS wydane w 2019 r. ustalające uprawnienia do świadczenia rehabilitacyjnego według płci i jednostek chorobowych [dostęp:] https://psz.zus.pl/kategorie/orzecznictwo-lekarskie# [data dostępu: 6.12.2021]
[22] Zakład Ubezpieczeń Społecznych, Departament Statystyki i Prognoz Aktuarialnych. Orzeczenia ponowne lekarzy orzeczników ZUS wydane w 2020 r. ustalające uprawnienia do świadczenia rehabilitacyjnego według płci i jednostek chorobowych [dostęp:] https://psz.zus.pl/kategorie/orzecznictwo-lekarskie# [data dostępu: 6.12.2021]
[23] Zakład Ubezpieczeń Społecznych. Rehabilitacja lecznicza ZUS. [dostęp:] https://www.zus.pl/swiadczenia/prewencja-i-rehabilitacja/prewencja-rentowa/kierowanie-na-rehabilitacje-lecznicza-w-ramach-prewencji-rentowej-zus [data dostępu: 6.12.2021]
[24] Kobuszewski B. Sickness absence during the COVID-19 pandemic. Journal of Education, Health and Sport. 2021; 11(11): 11–24. https://doi.org/10.12775/JEHS.2021.11.11.001
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
Metrics
Downloads
Download data is not yet available.