Abstrakt
Regularna aktywność fizyczna jest szeroko zalecana w pierwotnej i wtórnej profilaktyce wielu chorób. Udowodniono między innymi, że zmniejsza ryzyko choroby wieńcowej, udaru mózgu, cukrzycy, nadciśnienia, raka jelita grubego, raka piersi i depresji. Ponadto aktywność fizyczna odgrywa ważną rolę w regulacji bilansu energetycznego organizmu, a zatem kontroluje masę ciała. Brak aktywności fizycznej uznano za czwarty czynnik ryzyka globalnej śmiertelności (6% zgonów na świecie) plasujący się tuż za podwyższonym ciśnieniem tętniczym krwi (13%), paleniem tytoniu (9%) oraz wysoki poziom glukozy we krwi (6%). Celem niniejszej pracy jest zilustrowanie zmian fizjologicznych i patologicznych zachodzących w osi podwzgórze-przysadka-gonady, a wtórnych do ćwiczeń fizycznych i treningu. U mężczyzn stężenie testosteronu wzrasta wraz z krótkim i intensywnym wysiłkiem fizycznym, podczas gdy dłużej trwające i bardziej wyczerpujące ćwiczenia zwykle zmniejszają stężenie testosteronu w surowicy. Obniżone lub niskie stężenie krążącego we krwi testosteronu pociąga za sobą konsekwencje zdrowotne, takie jak zwiększone ryzyko zaburzeń spermatogenezy i problemy z płodnością, upośledzoną mineralizację kości. Również stosowanie przez sportowców wyczynowych i amatorów zabronionych substancji, takich jak sterydy anaboliczno-androgenne, jest ważną przyczyną jatrogennych zaburzeń andrologicznych.
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.